PUASA RAMADHAN: NANAHAON JEUNG NANAONAN LAKU KITU?? (I)

Na make nanya kitu sagala?...
Iih peupeuriheun migawenamah ti bubudak keneh, unggal taun tara towong, sageuy ari geus baleg mah boga pikiran natanyakeun naon leuwihna ti puasa puasa lain di sunda nu sakitu euyeubna. Keur sunda mah –nu masih keneh kagedekeun ku kabiasaan kasundaan- puasa teh hal nu lumbrah ti babaheula keneh nepikeun ka ayeuna najan lain bulan ramadhan oge.

Geus kuduna euy geus dewasa mah pengkuh nganggap wajib, moal henteu, daek / leuwih enya migawe lamun kaharti karasa kabukti leuwih alus/leuwih guna/leuwih hade tinu lain - henteu mah tinggalkeun we nanaonan milaku nu teu pati guna/kurang guna/ saukur kw2 kw3 jeung piraku nepi ka kolot ukur ngandel kana cenah, mercayakeun wae kana beja.

Matak urang huntukeun deui eusi ageman teh dikotretkeun sugan sugan pada pada semplak wajana pada pada papak qadarna bijil tina puputihna ameh enya jeung hate nyebut “marhaban ya ramadhan” teh lain pedah kailaharan jeung tuturut ka urang arab mungkul.


PANGANTEUR



I

Tangtu geus pada apal yen kecap shaum, nu saharti jeung kecap puasa di sunda, asal tina akar kecap sha-wa-ma nu hartina/maksudna nyaeta: ‘nahan’, ‘teu usik’, ‘eureun’. Jadi, Cicing/teu usik/nahan/eureun tina hiji pagawean/aktifitas –tina hal naon wae/ nu kumaha wae, saha/naon wae- disebut shaim atawa keur puasa,..nepikeun ka kana kalakuan lain jelema ge -kuda (sato)- nu teu usik/ngajeten teu daek leumpang/lumpat disebutna faras shaim (puasa).